Geometryczny Środek Polski - Piątek woj. łódzkie

Przez Piątek przejeżdżamy często, natomiast na dłużej zatrzymaliśmy się tutaj w październiku ubiegłego roku i z tej daty pochodzą też zdjęcia.
Dzień był przepiękny i nic nie wskazywało na to za za kilka dni zrobi się pochmurno i zimno.
Korzystaliśmy z pięknej pogody aby wędrować i cieszyć się jesienią.
Zapraszam na wycieczkę po Piątku.

Piątek - dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Piątek.

Miejscowość jest siedzibą gminy Piątek.

Był miastem duchownym, miasto arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w powiecie łęczyckim województwa łęczyckiego w końcu XVI wieku.
Wieś położona jest nad rzekami Moszczenicą i Maliną. 

W Piątku krzyżują się drogi biegnące z Łodzi do Kutna i z Łowicza do Łęczycy.

Tradycyjnie, od 1966 uważa się, że w miejscowości znajduje się geometryczny środek Polski.

Wjeżdżający do Piątku są witani tablicą informacyjną w kształcie granic państwa z napisem „Piątek - geometryczny środek Polski”.

W centrum Piątku usytuowany jest również pomnik symbolizujący geometryczny środek Polski. 

Wcześniej w tym miejscu znajdował się potężny kamień.

Geometryczny środek Polski, według wielu źródeł - w tym napisu na upamiętniającym go monumencie - znajduje się we wsi Piątek. 

Definiowany jest zwykle jako punkt leżący w miejscu przecięcia się ortodrom łączących wierzchołki czworokąta opisanego na punktach ekstremalnych obszaru administracyjnego Polski, złożonego z równoleżników i południków, przechodzących przez te punkty. 

A są to:

• północny: punkt na wybrzeżu w Jastrzębiej Górze
• południowy: południowo - wschodni stok Opołonka w granicznym paśmie Bieszczadów Zachodnich 
• wschodni: zakole Bugu koło Zosina 
• zachodni: zakole Odry koło Cedyni 

Piątek ze względu na swoje położenie był początkowo osadą targową. 

Prawdopodobnie nazwa Piątku pochodzi od dnia tygodnia, w którym odbywały się w nim targi. 

Prawa miejskie otrzymał w XIV w. 

W tym czasie był silnym ośrodkiem rzemieślniczo - handlowym. 

W połowie XVII w. liczył 320 domów i ok. 1500 mieszkańców. 

W tym czasie słynął m.in. z produkcji piwa.

Dalszy rozwój Piątku zahamował najazd szwedzki, przede wszystkim jednak do upadku gospodarczego przyczynił się pożar w 1681 r., który strawił całe miasto. 

Od tego czasu Piątek nie odzyskał swojej świetności.

W 1685 r. było w nim tylko 40 domów, a 100 lat później, w 1785 r. zaledwie o 10 więcej. 

Piątek stracił prawa miejskie ze względu na udział mieszkańców w powstaniu styczniowym.
W okresie międzywojennym w Piątku powstała fabryka maszyn rolniczych, w której miała zatrudnienie część mieszkańców.

Większość ludności jednak zajmowała się rolnictwem.

W pierwszej fazie Bitwy nad Bzurą Piątek i okoliczne wsie stały się areną ofensywy wojsk polskich. 

Po zaciekłych walkach, poważnie zniszczona miejscowość została zdobyta przez wojsko polskie 9 września 1939, jednak wskutek zmiany sytuacji na froncie oddziały polskie opuściły Piątek bez walki 13 września.

W listopadzie 1939 Niemcy wcielili miejscowość w granice Rzeszy. 

Część polskich mieszkańców wysiedlono, a ludność pochodzenia żydowskiego wymordowano w ośrodku zagłady Żydów z Kraju Warty.

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty:

1. rzymskokatolicki kościół pw. Świętej Trójcy, parafialny, 2 poł. XV, 1740, nr rej.: 85-V-9 z 29.03.1949 oraz 81 z 8.08.1967; był pierwszą placówką duszpasterską bp. Zygmunta Choromańskiego po otrzymaniu święceń kapłańskich w 1916 r.
2. dzwonnica, 1 poł. XIX, nr rej.: 90-V-14 z 29.03.1949 oraz 82 z 8.08.1967
3. mariawicki kościół pw. św. Trójcy, parafialny,neogotycki, 1907
4. rzymskokatolicki kościół pw. Przemienienia Pańskiego, cmentarny, drewniany, poł. XVIII, nr rej.: 555-V-30 z 32.10.1950 oraz 83 z 8.08.1967
5. dzwonnica, nr rej.: 526 z 8.08.1967
6. park miejski, poł. XIX, nr rej.: 595 z 29.12.1988

Ad 1.

Kościół Świętej Trójcy - rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Piątek diecezji łowickiej.
Jest to świątynia wybudowana w latach 1455-1460 i ufundowana przez arcybiskupów gnieźnieńskich.

Kościół jest jednonawowy i orientowany. 

Podczas przebudowy w 1780 roku zostały zatarte gotyckie cechy architektury świątyni. 

Przy nawie od strony południowej jest dobudowana kaplica poświęcona Matce Bożej.

W prezbiterium jest umieszczony ołtarz główny w stylu późnobarokowym pochodzący z kościoła ojców Dominikanów w Łowiczu - poświęcony Trójcy Świętej

Ad 2.

Dzwonnica - 1 połowa XIX wieku.

Ad 3.

Parafia Trójcy Przenajświętszej w Piątku - mariawicka parafia diecezji śląsko - łódzkiej, Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w RP.

Kościół parafialny położony jest przy ul. Szpitalnej; wybudowany w 1907 ze składek wiernych. 

Cały budynek został zbudowany z cegły wysokiej jakości i drewna sosnowego, fundamenty z cegły na zaprawie cementowej.

W 1995 przeprowadzono kapitalny remont więźby dachowej. 

Kościół jest jednonawowy, w stylu neogotyckim. 

Wnętrze składa się z nawy, prezbiterium, zakrystii i kaplicy. 

Prezbiterium oddzielone jest od nawy ażurowaną balustradą. 

Na ścianach wymalowane są symbole Eucharystyczne oraz napis Wszystka Ziemia niechaj Cię Adoruje i błaga.

W świątyni znajduje się jeden ołtarz przeznaczony do odprawiana liturgii w obrządku mariawickim, w centralnej części znajduje się tabernakulum, nad którym wisi obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i krucyfiks.

Więcej nie zdołaliśmy zobaczyć ale jeszcze wszystko przed nami i Wami.

Zapraszam, zawitajcie w nasze łódzkie regiony i odwiedźcie Geometryczny Środek Polski.

Artykuł powstał przy użyciu materiałów Wikipedii.
10 października 2018 roku.