Zamek Tarnowskich w Tarnobrzegu - Dzikowie woj. podkarpackie

Dotarliśmy do Tarnobrzega jadąc docelowo do Baranowa Sandomierskiego.
Po drodze piękny zamek, w którym dość niemiło nas przyjęto, bardzo niesympatyczna pani kasjerka nie miała żadnego celu żeby sprzedać nam bilety, była zajęta rozmową z panem, nazwijmy go X a pan przewodnik z kolei czasu miał dla nas zbyt mało i gonił nas po komnatach, nie dając nacieszyć się, napatrzyć i pooglądać.
Za oddaną opłatę powinien nas oprowadzać przez 90 minut ale o tym dowiedziałam się dużo później.
Zdjęcia w zamku można robić tylko w 2 pomieszczeniach.
To tyle tytułem wstępu abyście wiedzieli na co można trafić, choć reguły żadnej nie ma.
Sam Tarnobrzeg przyjął nas piękną, mroźną pogodą i zauroczył.
Zapraszam najpierw na zamek.

Tarnobrzeg - miasto w Polsce, na prawach powiatu, położone w województwie podkarpackim.
Do początku lat 90. XX wieku największy w Polsce ośrodek wydobycia i przetwórstwa siarki.
Tarnobrzeg uzyskał lokację miejską w 1593 roku, ale nie została ona zrealizowana, ponowne nadanie praw miejskich przed 1681 rokiem.
Nazwa Tarnobrzega nawiązuje do rodziny szlacheckiej, która to ufundowała miasto - Tarnowskich.
Miasto z nazwy „Tarnobrzeg” funkcjonuje w powszechnej świadomości i jako jednostka administracyjna dopiero od XIX wieku. 

Wtedy to stało się siedzibą powiatu oraz powstała stacja kolejowa - Tarnobrzeg.

Tarnobrzeg leży na prawym brzegu Wisły, w południowo - wschodniej części Polski, w Kotlinie Sandomierskiej na pograniczu Równiny Tarnobrzeskiej i Niziny Nadwiślańskiej, na Podkarpaciu Północnym. 

Jest to najdalej na północ wysunięte miasto regionu karpackiego.

Założony w 1593 roku przez Tarnowskich, był ośrodkiem handlu i rzemiosła. 

Znany jako ośrodek kultu maryjnego. 

Zniszczony w czasie najazdu szwedzkiego podupadł i rozwinął się ponownie dopiero po II wojnie światowej. 

Wtedy to stał się centrum Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego oraz wykształconego na nim Tarnobrzeskiego Okręgu Przemysłowego. 

Obecnie kopalnia została zasypana i zabezpieczona, a zakłady przemysłowe są w fazie likwidacji, częściowo zamienione na specjalną strefę ekonomiczną. 

Natomiast w miejscu dawnego zagłębia utworzono Jezioro Tarnobrzeskie.

Pałac Tarnowskich, właśc. Zamek Tarnowskich w Dzikowie - obecnie dzielnica Tarnobrzega, Zamek Dzikowski - XV-wieczny zespół zamkowy głównej linii rodziny magnackiej Tarnowskich.
Budowa zamku została zapoczątkowana w XV wieku jako wieżowy dwór obronny. 

W XVII i XVIII wieku został adoptowany przez rodzinę Tarnowskich i przebudowany. 

Do zamku dodano system fortyfikacji bastionowych. 

W 1830 roku zamek został ponownie przebudowany na rezydencję - muzeum w stylu neogotyku, według projektu architekta Franciszka Marii Lanciego.

Tarnowscy zgromadzili w zamku wielkie zbiory dzieł sztuki, bibliotekę i archiwum.
Od 1834 roku w zamku przechowywano słynną kolekcję Tarnowskich, na którą składały się zbiory malarstwa europejskiego XVI - XVIII wieku, biblioteka - z rękopisem Pana Tadeusza autorstwa Adama Mickiewicza i archiwum rodowe, a także liczne pamiątki narodowe.
W czasie XX lecia międzywojennego wybucha pożar zamku.

W wyniku bardzo dużych mrozów instalacja wodociągowa w zamku zamarza.
Służba od pewnego czasu stara przywrócić jej sprawność ogrzewając rury lampami benzynowymi.
Wieczorem po kolejnych nieudanych próbach udają się na spoczynek.
Tuż po północy 21 grudnia 1927 roku, służący robi obchód całego budynku, ale nie zauważa tlącego się na strychu ognia.
Płomienie dostrzega prawdopodobnie ok. 3 nad ranem służąca, która budzi mieszkającego w zamku wraz ze swoją rodziną, bibliotekarza i nauczyciela w położonym nieopodal gimnazjum, Michała Marczaka.
Zdając sobie sprawę z zagrożenia dla bezcennych zbiorów kultury narodowej, które znajdują się w zamkowej bibliotece, stara się je ratować z pomocą służby, a potem także zaalarmowanych mieszkańców Dzikowa oraz uczniów gimnazjum, w którym uczył.
Przybyła straż pożarna z powodu zamarzniętych hydrantów stara się ugasić pożar śniegiem.

W 1931 roku zamek odbudowano, obiekt otrzymał formy neobarokowe. 

Wokół zamku założono w XIX wieku rozległy park krajobrazowy.

Od 2011 roku zamek jest główną siedzibą Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega;

dotychczasowa siedziba muzeum została przekształcona w Muzeum Polskiego Przemysłu Siarkowego.

Muzeum w swym zamierzeniu nie tylko przedstawia historię Tarnobrzega, ale jest także próbą rekonstrukcji dawnych zbiorów dzikowskich.

Pałac, potocznie nazywany Zamkiem Dzikowskim, stanowił siedzibę rodu Tarnowskich. 

Miały tu miejsce ważne wydarzenia historyczne, z których najważniejszym była konfederacja dzikowska zawiązana w celu obrony tronu polskiego dla króla Stanisława Leszczyńskiego oraz zjazd stronnictwa konserwatywnego w 1927. 

Konfederacja dzikowska przegrała, a król musiał wyemigrować do Francji. 

Zamek słynie także jako pierwotna siedziba obrazu Matki Bożej, która z racji tej do dziś nazywana jest Dzikowską.

Pierwsze zachowane wzmianki o ogrodzie w Dzikowie pochodzą z XIX wieku, kiedy Jan Feliks Tarnowski postanowił urządzić tu swą stałą siedzibę. 

W 1830 roku przebudował zamek według projektu Franciszka Marii Lanciego - neogotyk.

Zaprojektował też szereg budowli ogrodowych: neogotycką kapliczkę, oranżerię, fontannę oraz ażurowe kute ogrodzenie.

Obiekt jest dwukondygnacyjny z głównym korpusem i dwoma skrzydłami bocznymi tworzącymi razem literę U. 

Po środku stoi czterokondygnacyjna wieża bramna z zegarem tradycyjnym. 

Drugi zegar - słoneczny umieszczony jest na prawym skrzydle pośród winorośli. 

W lewym natomiast znajduje się kaplica, o czym świadczy krzyż przy portalu wejściowym. Archeolodzy odkryli tam najstarsze partie murów i piwnice pierwotnego dworu wieżowego z XVI wieku. 

Rezydencję otacza ładny park z mostkiem i kilkoma budynkami, takimi jak pawilon ogrodowy,

ujeżdżalnia koni, powozownia, kuchnie zamkowe.

Park powstał w XIX w. w dużej mierze w miejscu dawnych fortyfikacji zamkowych, o których niestety nie wiele wiadomo. 

Ich resztki to stary mur ceglany

i ślady fosy, można domyślać się istnienia bastionów.

W parku znajduje się dawny budynek kuchni zamkowej zwany "Starym Zamkiem".

Jak widać pożary nie odpuszczają na tym terenie, tak też było i z Starym Zamkiem.

Pomieszkiwali w nim bezdomni i w 2015 zaprószyli pożar.

Po tym incydencie władze pozabijały okna, pozamykali drzwi.

Włodarze chcieliby sprzedać budynek na jakiś lokal gastronomiczny, użytkowy ale jak piszą: trudno sprzedać coś co nie jest ich własnością.

W sądzie bowiem toczy się sprawa o oddanie majątku spadkobiercom Tarnowskich.

Mimo burzliwego początku to był miło spędzony dzień, polecam.

Przed bramą zamkową stoi dworek w którym obecnie mieszczą się jakieś biura.

Źródła: Wikipedia, www.zamki.res.pl

30 listopada 2018 roku.