czwartek, 16 maja 2019

Wędrując po Opatowie woj. świętokrzyskie

Byliśmy w Opatowie w ubiegłym roku pod koniec listopada, słońce pięknie świeciło  i zachęcało do wędrówki i choć szybko zachodzi o tej porze roku to i tak mnóstwo zobaczyliśmy.
Nie zdążyliśmy tylko zajrzeć do Opatowskiej Trasy Podziemnej bo tam się wchodzi o pełnych godzinach a my byliśmy tam 15 minut po godzinie i za długo byłoby czekać, tym bardziej że byliśmy w trasie.
Może jeszcze kiedyś odwiedzimy to miejsce.
Zapraszam do Opatowa, królestwa krówki.
Opatów - miasto w woj. świętokrzyskim, w powiecie opatowskim.
Jest siedzibą powiatu, jak również miejsko - wiejskiej gminy Opatów.
Miasto w dawnym województwie sandomierskim było własnością Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła - Sierotki, w latach 1576 - 1578. 
W latach 1975 - 1998 miasto administracyjnie należało do woj. tarnobrzeskiego.
Według danych z 1 stycznia 2018 Opatów liczył 6516 mieszkańców.
To tutaj produkuje się krówkę opatowską, miękką i ciągnącą w środku z chrupiącą skórką.
Jest pyszna, kupić ją można w każdym sklepie.
Opatów położony jest na Wyżynie Sandomierskiej, na wzgórzach o wysokości od 200 do 300 m n.p.m.
Nieopodal rozciągają się pasma Jeleniowskie i Iwaniskie Gór Świętokrzyskich. 
Przez miasto przepływa rzeka Opatówka, rozdzielając je na dwie części i przecinając głęboką doliną.

Żmigród Opatowski - grodzisko.
Świadectwem najstarszej fazy zasiedlania Żmigrodu są głównie fragmenty ceramiki z późnego neolitu oraz wczesnej epoki brązu, a także pozostałości kilku zniszczonych obiektów.
Prawdopodobnie był to ośrodek grodowo - miejski powstały w ramach budowy struktury administracyjno - gospodarczej państwa pierwszych Piastów.

Średniowiecze.
Nowa nazwa „Opatów” po raz pierwszy pojawia się w dokumencie Kazimierza Sprawiedliwego z 1189 r. 
Istnieją przesłanki, że w Opatowie była pierwsza polska komandoria templariuszy założona za czasów Henryka Sandomierskiego, który uczestniczył w krucjatach do Ziemi Świętej u boku rycerzy - zakonników.
Pozostałością klasztoru templariuszy ma być rzekomo kolegiata św. Marcina.
Opatów był pierwszym miastem w województwie sandomierskim w którym osiedlili się Żydzi. 
Przywileje zostały im nadane w 1545 roku przez Hetmana Wielkiego Koronnego, Jana Tarnowskiego, który był ówczesnym starostą Sandomierza oraz właścicielem Opatowa.
W mieście znajduje się wiele obiektów historycznych wpisanych na listę zabytków m in.:
  • Układ urbanistyczny, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych.
  • Kolegiata św. Marcina, świątynia w stylu romańskim pochodząca z II poł. XII w.
  • Pozostałości murów miejskich wzniesionych przez kanclerza Krzysztofa Szydłowieckiego z jedyną zachowaną bramą - Warszawską
  • Barokowy klasztor oo. Bernardynów wzniesiony w XIV - XV w. na miejscu osady Żmigród
  • Podziemia Opatowskie
  • Dom z podcieniami na Rynku z XVI w., zniszczony w czasie II wojny światowej i odbudowany po wojnie, obecnie urząd miasta - ratusz
  • Kapliczka św. Jana Nepomucena z przełomu XVIII i XIX w. 
Klasztor bernardynów w Opatowie - barokowy klasztor bernardyński znajdujący się w Opatowie.
W 1469 właściciel Opatowa biskup lubuski Fryderyk II Sesselmann ofiarował zakonowi bernardynów murowany kościół pw. Wniebowzięcia NMP z XII wieku.
Był to wówczas kościół parafialny Opatowa położony na jego przedmieściach, w obszarze dawnego grodu Żmigród.


Siedzibę parafii przeniesiono do kolegiaty św. Marcina. 
Fundacja zatwierdzona została w 1472 przez biskupa krakowskiego Jana z Rzeszowa.
Do końca XV wieku zakonnicy rozbudowali kościół w stylu gotyckim.


Wznieśli także klasztor z kamienia ciosowego na placu ofiarowanym przez rajców miejskich oraz opatowskiego dziekana ks. Jana z Miechowa. 
Pod koniec XV wieku brat Benedykt wyrzeźbił stalle.


Całość otoczono murami obronnymi ze strzelnicami. 
Ich pozostałości zachowały się do dzisiaj.
Kościół klasztorny jest obecnie budowlą barokową. 
Wyposażenie świątyni barokowe i rokokowe.
Na rokokowym ołtarzu głównym z XVIII wieku znajdują się obrazy Matki Boskiej z Dzieciątkiem i Wniebowzięcia oraz rzeźby św. Piotra z Alkantary i św. Bonawentury wykonane przez Macieja Polejowskiego.
Pozostałości murów miejskich i Brama Warszawska.
Do dziś zachowała się tylko część - pierwsza kondygnacja wzniesionej w latach 1520 - 1530 kamiennej Bramy Warszawskiej.


Konstrukcja budowli oparta jest na planie kwadratu. 
Brama przykryta jest drewnianym stropem, powyżej którego znajduje się zrekonstruowana renesansowa attyka.
Do obiektu przylegają fragmenty dawnych murów. 
W dwóch ścianach widoczne są dwa otwory kluczowe strzelnic.
Powyżej wjazdu dostrzec można herb rodziny Szydłowieckich - Odrowąż - trzymany przez smoka. 
Jeszcze wyżej znajduje się obraz Matki Bożej zawieszony w roku 1922, w rocznicę tzw. „cudu nad Wisłą”.
Pensjonat Kamienica przy Bramie znajduje się nieopodal Bramy Warszawskiej, która stanowi wejście do średniowiecznego Starego Miasta w Opatowie, oraz 240 metrów od wzniesionej w romańskim stylu kolegiaty.

O kolegiacie pisałam wcześniej tutaj - zapraszam.
Układ urbanistyczny.



Podziemia opatowskie - podziemna trasa turystyczna znajdująca się w Opatowie, składająca się z połączonych ze sobą dawnych piwnic i składów miejskich.

Obiekt jest udostępniany przez Powiatowe Centrum Kultury, Turystyki i Rekreacji w Opatowie.
Ratusz miejski.
Dzisiejszy ratusz został wybudowany, jak wiele innych zabytków miasta, na zlecenie właściciela Opatowa - Kanclerza Wielkiego Koronnego - Krzysztofa Szydłowieckiego.


W momencie, kiedy odkupił podupadający Opatów od biskupów lubelskich w 1514 roku, miasto zyskało na znaczeniu i zaczęło dynamiczniej się rozwijać.
Narożny, dwupiętrowy budynek z łukowatymi podcieniami, w który mieszczą się dzisiaj władze miasta, był pierwotnie domem gościnnym dla Krzysztofa Szydłowieckiego, kiedy przyjeżdżał on z wizytą do miasta ze swoją świtą.



W późniejszych latach budynek mieścił m. in. koszary i cerkiew parafialną Opieki Matki Bożej. 
W okresie międzywojennym swoją siedzibę miały tu także władze starostwa i sejmik powiatowy. 
Dziś w ratuszu w Opatowie, poza władzami miasta, mieści się punkt informacji turystycznej, w którym znajdziemy materiały drukowane i bardziej szczegółowe informacje o mieście, jego zabytkach i okolicach. 
Przed ratuszem natomiast ustawiony został pomnik pułkownika Ludwika Topór - Zwierzdowskiego  - urodzonego w Opatowie dowódcy powstańczej Dywizji Krakowskiej walczącej w Powstaniu Styczniowym w 1864 roku.
Kapliczka św. Jana Nepomucena.
Kapliczka z przełomu XVIII i XIX w. - drewniana, z krytym gontem namiotowym daszkiem, pod którym znajduje się figura świętego. 
Odnowiona w latach 90. XX w., a następnie w 2012 r.
Tak oto nasza wędrówka dobiegła końca i miło się razem wędrowało.
Zajrzyjcie tam koniecznie.
Źródło: Wikipedia.
29 listopada 2018 roku.

2 komentarze

  1. Dziękuję za wędrówkę po Opatowie. Trasa podziemna też jeszcze przede mną. B.

    OdpowiedzUsuń

Miło że mnie odwiedziłeś....zostaw po sobie ślad.
Anonimie-podaj swoje imię.
Jeśli podoba Ci się mój blog to proszę dodaj go do obserwowanych.
Dziękuję i zapraszam ponownie.

Łączna liczba wyświetleń

Obserwatorzy Blogger