Kolegiata św. Marcina w Opatowie woj. świętokrzyskie

Pani przewodniczka oprowadzająca nas po kolegiacie to skarbnica wiedzy i maszyna do wydawania słów.
Opowiada w takim tempie, że czasami nie byłam w stanie wyłapać serii szczegółów.
To było prawdziwe wyzwanie za nią nadążyć ale daliśmy radę.
Znajdowaliśmy się w Kolegiacie w Opatowie.
Zapraszam na opowieść.

Opatów - miasto w woj. świętokrzyskim, w powiecie opatowskim.
Jest siedzibą powiatu, jak również miejsko - wiejskiej gminy Opatów.
Znacie krówkę opatowską? tak, tak, ten cukierek, ciągnący w środku z chrupiącą skórką? no to właśnie pochodzi ona stąd, z Opatowa.

Miasto w dawnym województwie sandomierskim było własnością Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła - Sierotki, w latach 1576 - 1578.

W latach 1975 - 1998 miasto administracyjnie należało do woj. tarnobrzeskiego.

To tutaj właśnie znajduje się Kolegiata św. Marcina.

Jest to romański kościół parafialny pw. Świętego Marcina z Tours ulokowany w Opatowie, w województwie świętokrzyskim.

Jest to najcenniejszy zabytek Opatowa. 

Posiada status kolegiaty.

Pierwsza wzmianka o kanonikach opatowskich pochodzi z roku 1206.

Zaginęły ślady, kto był rzeczywistym fundatorem tej świątyni: jedni za Janem Długoszem twierdzą, że syn Bolesława Krzywoustego książę Henryk Sandomierski, krzyżowiec, wybudował tu klasztor dla sprowadzonych z Jerozolimy templariuszy, lecz pobyt templariuszy w Opatowie jest kwestionowany.

kaplica Najświętszego Sakramentu

Inni przypisują kościół cystersom lub benedyktynom.

Kościół św. Marcina, wzniesiony z okolicznych ciosów piaskowca krzemienistego, jest trójnawową bazyliką z transeptem, z dwoma wieżami od zachodu oraz trzema apsydami od wschodu.

Między wieżami znajduje się portal główny, romański z osadzonym na nim gotyckim portalem. 

W fasadzie zachodniej zwraca uwagę fryz z reliefem zoomorficznym.

Romański portal znajduje się również w kruchcie północnej, ozdobiony motywami roślinnymi, w które wkomponowano herby Łabędź i Odrowąż.

W nawach bocznych kolegiaty są osłonięte dawne romańskie okienka. 

Nawa główna budowli pochodzi prawdopodobnie z XVI wieku. 

Pokryta jest późnogotyckim sklepieniem kolebkowym. 

Zastąpiło ono pierwotny drewniany strop.

Najpoważniejsza przebudowa nastąpiła w pierwszej połowie XVI w., po spaleniu kościoła w 1502 r., podczas napaści Tatarów na Małopolskę.
Wnętrze kościoła pokryte jest polichromią barokową z XVIII wieku w kolorystyce błękitno - różowej i nadają wnętrzu bardzo specyficzny klimat.

Na ścianach prezbiterium widnieją malowidła historyczno - batalistyczne. 

Z prawej strony znajduje się obraz przedstawiający "Bitwę na Psim Polu". 

Po stronie lewej znajduje się malowidło ukazujące "Bitwę pod Grunwaldem" w 1410 roku i triumf wojsk Władysława Jagiełły.
W północnej części jest kolejny obraz batalistyczny "Bitwa pod Wiedniem".
Podczas prac konserwatorskich prowadzonych w 2003 roku w kapitularzu Kolegiaty odkryto kamienny nagrobek. 

Łacińska inskrypcja informuje, iż nagrobek ufundował w 1530 roku starosta solecki Baltazar Sobek z Sulejowa swojej ukochanej żonie Marynie.

Na nagrobku znajduje się herb Leliwa, którym pieczętował się ojciec Maryny Abraham Ezofowicz.

Baltazar Sobek i Maryna pozostawili trzech synów, Krzysztofa, Mikołaja i Stanisława. 

Najmłodszy syn Maryny Stanisław Sobek z Sulejowa przeszedł do historii jako podskarbi wielki koronny.

To tak w skrócie a polecamy to miejsce i spotkanie z panią przewodniczką.

Źródło: Wikipedia.

29 listopada 2018 roku.