Frombork miasto Kopernika woj. warmińsko - mazurskie

Latem ubiegłego roku będąc w Kątach Rybackich wybraliśmy się na wycieczkę do Krynicy Morskiej a stamtąd tramwajem wodnym na wycieczkę do Fromborka i Tolkmicka.
Wycieczka rewelacyjna śladami Mikołaja Kopernika, jest co zwiedzać i oglądać.
Zaraz Wam opowiem.

Jak już pisałam wyruszyliśmy tramwajem wodnym do Tolkmicka, potem autokar przewiózł nas do grodu Kopernika.

Frombork - miasto na Warmii w woj. warmińsko - mazurskim, w powiecie braniewskim, siedziba gminy miejsko - wiejskiej Frombork.
Jest położony na Równinie Warmińskiej, nad Zalewem Wiślanym, na północnym krańcu Wysoczyzny Elbląskiej.
W miejscowości znajduje się port morski oraz morskie przejście graniczne.
Frombork uzyskał lokację miejską w 1278 roku, zdegradowany w 1945 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1959 roku.
We Fromborku przebywał Mikołaj Kopernik, który jako kanonik kapituły warmińskiej żył i pracował na Wzgórzu Katedralnym niemal nieprzerwanie od roku 1510 do dnia swojej śmierci w maju 1543 roku.

Właśnie tutaj Mikołaj Kopernik opracował De revolutionibus orbium coelestium - O obrotach sfer niebieskich - dzieło, które odmieniło dotychczasowe pojęcia o wszechświecie. 

Zespół katedralny na wzgórzu stał się także miejscem pochówku astronoma. 

Zaczynamy wędrówkę.

Zabytki Fromborka które trzeba zobaczyć.

1. Zespół katedralny na wzgórzu złożony z katedry i obwarowań katedralnych - muru obronnego o wysokości 10 m z 6 basztami i 2 wieżami, otoczony budynkami dawnych kanonii.
   
   
   
   
2. Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja.
   
3. Wieża Radziejowskiego - dawna dzwonnica, w której znajduje się wahadło Foucaulta. Mury oktagonalnej wieży są najgrubszymi w Polsce, mają 7 metrów grubości. W 1685 biskup Radziejowski wzniósł na niej czworoboczną, dwupoziomową dzwonnicę z galeryjką widokową na wys. 70 m n.p.m. i barokowym hełmem.
   
   
   
   
4. Prywatna wieża Kopernika, niesłusznie uważana za jego dawne obserwatorium, a w rzeczywistości będąca jego formalnym mieszkaniem wewnątrz murów obronnych zespołu katedralnego na wypadek wojny.
   
5. Muzeum Mikołaja Kopernika - dawny pałac biskupi
   
   
   
   
6. 6 kanonii zewnętrznych z XVII - XVIII w. - m.in. kanonia pod wezwaniem św. Stanisława Kostki zbudowana na fundamentach starszego budynku należącego do Kopernika i będącego jego codziennym mieszkaniem, kanonia pod wezwaniem św. Michała, kanonia pod wezwaniem św. Pawła, kanonia pod wezwaniem Matki Boskiej Wniebowziętej.
   
   
   
   
   
   
   
7. Dawny kościół parafialny św. Mikołaja
   
8. Poewangelicki kościół św. Wojciecha.
   
9. Wieża wodociągowa z XVI w., przebudowana w XVII - XVIII w.
   

Teraz kilka słów o tych zabytkach i zdjęcia, zrobiliśmy ich mnóstwo ale nie sposób było nie uwiecznić tego cudownego miasta dla potomnych.

Ad 1 - 

Zespół katedralny na wzgórzu złożony z katedry i obwarowań katedralnych.

Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy z 8 września 1994 zespół katedralny we Fromborku, z Bazyliką archikatedralną Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja uznany został za pomnik historii.

W dokumencie określono, że celem ochrony pomnika jest zachowanie, ze względu na wartości historyczne, przestrzenne oraz wartości niematerialne, XIV-wiecznego zespołu obronnego i katedralnego, związanego z osobą Mikołaja Kopernika.

Ad 2 -

Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja Apostoła we Fromborku - kościół gotycki, trójnawowa bezwieżowa hala z wydłużonym prosto zamkniętym prezbiterium, zbudowana w latach 1329–1388.

Powstała na ufortyfikowanym wzgórzu, w miejscu dawnej drewnianej świątyni, pełniącej wcześniej rolę katedry.

W sąsiedztwie znajduje się dawna rezydencja biskupia i kanonie. 

Miejsce letnich Międzynarodowych Festiwali Muzyki Organowej. 

Mieści się przy ul. Katedralnej 8.
Pierwsza drewniana katedra wybudowana została w 1288.
W latach 1887–1891 przeprowadzono gruntowną renowację wnętrza, które uzyskało obecny wygląd.
W prezbiterium pozostawiono fragmenty późnogotyckiego malowidła przedstawiającego ojców kościoła oraz herb biskupa Mikołaja Tungena.

Ad 3 -

Najwyższa gotycko - barokowa budowla Wzgórza Katedralnego, zwana również Wieżą Radziejowskiego, usytuowana w południowo - zachodnim narożniku, wzniesiona na przełomie XVI i XVII w.
Wieża o wysokości 70 m pełniła od 1685 r. trzy funkcje: dzwonnicy, punktu obserwacyjnego i latarni morskiej.

Jej odbudową w 1683 roku zajął się biskup Michał Stefan Radziejowski. Po zniszczeniach w 1945 r. odbudowana została w latach 1972 - 1973. 

Wewnątrz uwagę zwiedzających przyciąga tajemnicza metalowa kula, majestatycznie poruszająca się na stalowej lince. 

To unikatowe wahadło Foucaulta, służące do naocznego stwierdzenia obrotowej natury Ziemi.

Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego fizyka, który jako pierwszy wykonał to doświadczenie w 1851 roku.

W przyziemiu dzwonnicy mieści się planetarium. 

Na wysokości 70 m n.p.m. znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać panoramę Fromborka i okolic.

Wpadając do wieży, turyści mogą się zdziwić, bo po drodze, idąc krętymi schodami, widzą wystawy, jak np. tę o piecach kaflowych, a pośrodku wieży, zwisające z samego sufitu wspomniane wcześniej Wahadło Foucaulta.

U podstawy wieży znajduje się Planetarium i tu trzeba kupić oddzielny bilet.

Ad 4 -

Wieża Mikołaja Kopernika
Na Wzgórzu mieszkali biskupi i kanonicy - za murami chronili się w razie niebezpieczeństwa.

A poza murami mieli swoje prywatne domy.

Tak jak Mikołaj Kopernik, który w na Wzgórzu kupił sobie wieżę. 

Wieża do dziś nosi jego imię, ale tak naprawdę niebo obserwował z nieistniejącego już dziś domu, który miał poza murami.

Ad 5 -

Dawny Pałac Biskupi i Muzeum Mikołaja Kopernika

Z obiektów wartych odwiedzenia na Wzgórzu jest jeszcze dawny pałac biskupi. 

Znajduje się tuż za katedrą.

Dziś, po kupieniu osobnego biletu, wejść tu można bez problemu i pozwiedzać Muzeum Mikołaja Kopernika.

Dowiedzieć się m.in.można co Mikołaj Kopernik robił tu przez ponad 30 lat aż do swojej śmierci w 1543 r., zobaczyć pamiątki po astronomie i poznać instrumenty astronomiczne i nawigacyjne.

Ad 6 -

Kanonia pod wezwaniem św. Stanisława Kostki we Fromborku - zabytkowa kanonia położona we Fromborku, przy ulicy Krasickiego 2.

Wchodzi w skład ogrodów kanonickich we Fromborku.

Budynek ten został wzniesiony w 1565 roku. 

Później był wielokrotnie przebudowywany. 

Obecnie istniejąca elewacja budowli pochodzi z XIX wieku.
Parcela, na której stoi budynek, jest najwyższym punktem w mieście - ok. 25 m n.p.m.. 

W ogrodzie kanonii znajdowało się niegdyś pavimentum, z którego Mikołaj Kopernik dokonywał obserwacji nieba. 

Obecnie w części ogrodowej kanonii trwają prace archeologiczne, mające na celu odnalezienie zaginionego pavimentum.

Obecnie jest to dom w którym można smacznie zjeść a nazwany został Obiady w Domu Kopernika.

Ad 7 -

Kościół Świętego Mikołaja - dawny kościół parafialny znajdujący się w mieście Frombork, w województwie warmińsko - mazurskim.

Jeden z rejestrowanych zabytków miejscowości.

Obecna świątynia została wybudowana pod koniec XIV wieku. 

W następnych latach była ona wielokrotnie poważnie uszkodzona, a następnie odbudowywana, ale nie zatarło to jednak jego pierwotnej formy. 

Pożary spustoszyły jej wnętrze m.in. w 1414 roku, 1440 roku i 1454 roku. 

W 1461 roku została częściowo zniszczona podczas oblężenia Fromborka.

Jest to budowla gotycka, nieorientowana, murowana, wzniesiona z cegły.

Wybudowano ją na planie prostokąta, jako trójnawowy kościół halowy bez wydzielonego prezbiterium.

Od strony zachodniej jest umieszczona kruchta, od wschodniej – zakrystia na planie prostokąta, a nad nią empora otwierająca się do nawy bocznej ostrołukową arkadą.

Ad 8 -

Kościół św. Wojciecha we Fromborku - zabytkowy, neogotycki, kościół, znajdujący się we Fromborku, przy ulicy Elbląskiej 5.

Dawniej należał do istniejącej w mieście od 1772 roku wspólnoty ewangelickiej. 

Budynek powstawał w latach 1857-1861, jego projektantem był Fryderyk Stüller z Berlina. 

W 1903 do kościoła dobudowano dom parafialny.
Obecnie dawny dom parafialny jest siedzibą zboru Kościoła Zielonoświątkowego „Parakletos” we Fromborku. 

Kościół jest zaś katolicką kaplicą pogrzebową.

Ad 9 -

Wieża wodociągowa we Fromborku – renesansowa ceglana wieża wodna z XVI wieku, we Fromborku w powiecie braniewskim, wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa warmińsko - mazurskiego; najstarsza wieża wodna w Polsce.

Już w 1571 roku w wieży zainstalowano urządzenie wodociągowe, które dostarczało, za pośrednictwem kanału Kopernikowskiego, wodę na Wzgórze Katedralne.

Był to drugi tego typu wodociąg w Europie!

Dziś odremontowana wieża zaprasza gości na taras widokowy.

To tu robi się piękne zdjęcia panoramy miasta.

W wieży mieści się też kawiarnia, a tuż obok - punkt z pamiątkami.

Tyle o zabytkach ale jeszcze trochę poopowiadam o innych atrakcjach bo to jeszcze nie koniec.

Pomnik Mikołaja Kopernika.

Pod samym wzgórzem stoi olbrzymiej wielkości Pomnik Wielkiego Astronoma, pilnuje nadal aby nic złego na Wzgórzu się nie działo i notuje ile i jak się zmienia miasto w którym spędził 30 lat swojego życia.

Sześciometrową figurę autorstwa Mieczysława Weltera na granitowym cokole postawiono w 1973 roku.

Tym samym, w którym uruchomiono planetarium. 

Rynek i kolejny Pomnik Mikołaja Kopernika.

Pomnik był tak oblegany przez turystów że nie udało mi się zrobić dobrego zdjęcia.

We Fromborku na przestrzeni ostatnich lat zainwestowano sporo środków finansowych, żeby miasto nabrało turystycznego szlifu.

Stało się tak m.in. z Rynkiem.

Na Rynku, przy ukrytej w chodnikowych kaflach fontannie, na ławeczce, siedzi sobie astronom i patrzy. 

Patrzy tak, że aż się prosi, aby zrobić z nim selfie. 

Na Rynek warto wrócić też nocą, gdy fontanna mieni się wszystkimi barwami tęczy.

Spojrzeć warto pod nogi i poszukać herbów miast ważnych w życiu Kopernika.

Na rynku także stoi budynek Poczty Polskiej.

A może niedaleko Wzgórza i Wieży Wodnej wpadniecie coś zjeść i zahaczycie o globus planetarny stojący wśród drzew?

Albo zachwyci Was Studnia Rybacka?

Wędrować można jeszcze długo i dwa dni byłoby mało, natomiast my mieliśmy 3 godziny a potem czekał na nas autokar.

Musieliśmy się spieszyć ale to co chciałam to widziałam.

Zajrzyjcie tu kiedyś.
Sierpień 2018 r.