Atrakcje Kurozwęk i Gnojna - zabytki woj. świętokrzyskiego

Wędrujemy dalej po okolicach Kurozwęk.
Wycieczka miała miejsce w sierpniu ubiegłego roku, dopiero teraz jednak znalazłam czas aby Was oprowadzić i polecić miejsce.
Obejrzeliśmy diabelski kamień, źródełko życia, kościoły w Kurozwękach i kościół w Gnojnie.
Zapraszam do zwiedzania.

Kurozwęki, dawnej także Kurolęki – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1400 roku, położone było w drugiej połowie XVI wieku w powiecie wiślickim w województwie sandomierskim. 

Do 1870 miasto.

Zaraz przy wjeździe do Kurozwęk znajduje się:

Diabelski Kamień.

Jest to pomnik przyrody nieożywionej leżący naprzeciwko cmentarza, po prawej stronie drogi do zespołu pałacowego.

Tuż obok kamienia swój początek miała opisana w "Popiołach" Stefana Żeromskiego aleja Grabowa.

Z kamieniem związana jest jedna z tutejszych legend, która mówi o tym, że wojowie - pouczeni i ochrzczeni, którzy przeszli na chrześcijaństwo, aby wypełnić swoją misję, rozpoczęli budowę domu dla "Nowego Boga". 

Gdy Czart królujący na Łysej Górze dowiedział się o tym, wpadł we wściekłość i aby nie dopuścić do ukończenia budowy, rozpoczął miotanie olbrzymimi skałami. 

Jednym z tych głazów jest właśnie Diabelski Kamień. 

W ten właśnie sposób miała powstać miejscowość Kurozwęki.
W pobliżu, na płynącej nieopodal rzeczce Jabłoniczce znajdował się także drewniany mostek łączący dwie zwaśnione ze sobą społeczności - mieszkających obok dworu „dworusów” i „mękoli”, czyli pozostałych mieszkańców miejscowości.

Wędrując dalej dochodzimy do Źródełka.

Poniżej figury świętego Jana Nepomucena znajduje się źródełko, z którego korzystali najstarsi mieszkańcy Kurozwęk a ponoć do dziś ma ona cudowną moc i doceniane walory smakowe.

Idziemy dalej i na drodze stoi Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i świętego Augustyna.

Jest to rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Staszów diecezji sandomierskiej.
Kościół został zbudowany dla kanoników laterańskich.

Jest to świątynia późnogotycka, wzniesiona przed 1470 rokiem, nawa powstała być może w 1487 roku, wieża została zbudowana w XVII-XVIII wieku.

Prezbiterium jest nakryte sklepieniem krzyżowym z XV wieku, wyposażenie wnętrza reprezentuje styl barokowy i pochodzi z XVII-XVIII wieku. 

Od strony południowej znajduje się przykryta kopułą bogato ozdobiona stiukami barokowa kaplica Pięciu Ran Chrystusa - Lanckorońskich, wzniesiona pod koniec XVII wieku, przy prezbiterium jest umieszczona neogotycka kaplica grobowa Popielów powstała w 1872 roku.

Po II wojnie światowej Kościół był remontowany przez księdza A. Zmysłowskiego.

Ołtarz główny w stylu późnorenesansowym z początku XVII wieku, z późniejszymi częściami oraz rokokowymi bramkami z dwiema rzeźbami.

W nich obrazy Matki Boskiej z Dzieciątkiem, barokowy w srebrnej sukience i koronach z 1648 oraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem i Św. Antonim – późnobarokowy z XVIII w.

Cztery ołtarze boczne rokokowe z obrazami późnobarokowymi w srebrnych sukienkach: Chrystusa Salvatora i Matki Boskiej Bolesnej oraz św. Anny nauczającej Marię, św. Tadeusza Judy, Michała Archanioła, Jana Nepomucena i Augustyna z postaciami heretyków.

Ciekawa architektonicznie budowla.

Zabytki:

• Kościół cmentarny, filialny pw. św. Rocha z XVIII w., przebudowany w 1919 - nr rej. A.877/1-2 z 8.02.1958, z 28.10.1971 i z 14.06.1977
• ogrodzenie cmentarza z bramką.
• Zespół klasztorny kanoników regularnych, wznoszony od ok. 1470 do XVII w., przebudowany w XIX w. - nr rej.: A.875/1-5 z 16.10.1956, z 15.04.1967 i z 14.06.1977
• kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP
• ogrodzenie cmentarza kościelnego z dwoma bramkami
• klasztor, obecnie zakład „Caritas”
• Cmentarz parafialny z XIX w., ze starymi drzewami - nr rej.: A.879 z 18.10.1989

Żegnamy Kurozwęki i jedziemy teraz do Gnojna:

Gnojno – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Gnojno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Gnojno.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 765.
Historia Gnojna sięga czasów rzymskich.

Wioska leżała na bursztynowym szlaku, a grodzisko zostało założone przez Słowian kultury łużyckiej. 

Pierwsza historyczna wzmianka datowana jest na 18 marca 1241 i dotyczy spalenia miejscowego kościoła przez Tatarów podczas bitwy pod Chmielnikiem, która faktycznie rozegrała się na polach wsi Glinka i Skadla, na wschód od Gnojna.
Miejscowość związana z działalnością braci polskich. 

W Gnojnie zbudowano zbór ariański ufundowany przez wyznającą ideologię braci polskich rodzinę Gnoińskich. 

Zbór z portretem założyciela Jana Gnoińskiego zburzono całkowicie w 1945.

W Gnojnie znajdują się zabytki:

• kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela, z lat 1596–1598, nr rej.: A-44/1-2 z 18.10.1956 i z 22.06.1967
• kostnica na cmentarzu kościelnym z XV w., nr rej.: A-44/1-2 z 28.02.1958
• zespół dworski, nr rej.: 45/1-2 z 13.04.1933, z 13.07.1946, z 11.12.1957 i z 23.06.1967
• dwór z 2 poł. XVI w., przebudowany w XVII w. i w 1960
• park z XIX w

Nie dotarliśmy do dworu ani parku, jednak znaleźliśmy malowniczy kościół.

Kościół świętego Jana Chrzciciela – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu chmielnickiego diecezji kieleckiej.
Świątynia została zbudowana w 1470 roku z kamiennych ciosów, następnie była przebudowywana w latach 1596-1598.

Cechy stylu barokowego uzyskała dzięki gruntownej rozbudowie w XVII wieku. 

Kościół został wybudowany na planie krzyża z prostokątną nawą, jego prezbiterium jest węższe od nawy i zamknięte jest trójkolistą apsydą.

Wnętrze świątyni jest ozdobione dwiema kaplicami: Matki Bożej Pocieszenia oraz Matki Bożej Różańcowej powstałej w XVIII wieku.

Według niektórych źródeł kościół jest określany jako sanktuarium Matki Bożej Różańcowej. 

O tym fakcie świadczą również liczne wota zostawione wokół obrazu. 

W ołtarzu głównym, zbudowanym w stylu późnobarokowym i otoczonym kolumnami znajduje się krucyfiks pochodzący z XVIII wieku.

Z lewej i prawej strony znajdują się dwa ołtarze boczne w stylu późnobarokowym. Świątynia posiada obraz Chrystusa Ukrzyżowanego namalowany w XVIII wieku.

Kolejna udana wycieczka za nami, polecamy.
Sierpień 2018 rok.